Ενδομητρίωση: Τι Είναι και Πώς Επηρεάζει τη Γονιμότητά σου;

Τι είναι;

Η ενδομητρίωση είναι μια σχετικά συχνή πάθηση που αφορά το 10-15% των γυναικών παγκοσμίως. Τα πιο γνωστά προβλήματα που προκαλεί είναι οι έντονοι πόνοι, ιδιαίτερα κατά την έμμηνο ρύση αλλά και το ότι μπορεί να κάνει τους κύκλους πιο ακανόνιστους. Επιπλέον όμως, μπορεί να προκαλεί και προβλήματα στη γονιμότητα καθώς μπορεί να δημιουργήσει βλάβες στις σάλπιγγες, ενδομητριώματα (αλλιώς ενδομητριωσικές κύστες) στις ωοθήκες και φλεγμονή στη μήτρα, τα οποία δυσχεραίνουν τη σύλληψη.

Το ενδομήτριο είναι ο ιστός που καλύπτει το εσωτερικό της μήτρας. Αποτελείται από δύο μέρη εκ των οποίων το ένα είναι αυτό που αποβάλλεται κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσης. Επιπλέον, κατά την εγκυμοσύνη το ενδομήτριο αναπτύσσεται για να σχηματίσει τον πλακούντα, ο οποίος τροφοδοτεί το έμβρυο με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά.

Η ενδομητρίωση λοιπόν, είναι μια πάθηση όπου ιστός παρόμοιος με του ενδομητρίου αναπτύσσεται εκτός της μήτρας, προκαλώντας τα συμπτώματα που αναφέραμε παραπάνω.

Πού μπορεί να αναπτυχθεί αυτός ο παρόμοιος με το ενδομήτριο ιστός; Στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες και στον ιστό γύρω από την μήτρα και τις ωοθήκες. Σπανιότερα, μπορεί να εμφανιστεί και σε άλλα τμήματα του σώματος.

Συμπτώματα της ενδομητρίωσης

Τα συμπτώματα δεν είναι τα ίδια από άτομο σε άτομο, αλλά υπάρχουν κάποια που είναι τα πιο συχνά.

Συγκεκριμένα, το πιο συχνά αναφερθέν είναι ο έντονος πόνος κατά την έμμηνο ρύση, πολύ πιο σοβαρός από τον τυπικό συνηθισμένο πόνο περιόδου. Μερικές γυναίκες μπορεί να αισθάνονται πόνο κατά τη διάρκεια ή μετά τη σεξουαλική επαφή.

Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι ο χρόνιος πυελικός πόνος και ο πόνος κατά την ούρηση, ιδιαίτερα κατά την έμμηνο ρύση. Δεν αποκλείονται οι βαριές ή ακανόνιστες αιμορραγίες κατά τη διάρκεια του κύκλου. Λιγότερο συχνά μπορεί να προκαλέσει κόπωση, διάρροια ή και δυσκοιλιότητα.

Στις ήπιες περιπτώσεις ενδομητρίωσης, τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια ή ακόμα και ανύπαρκτα.

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που μπορεί να προκαλεί είναι στη γονιμότητα μιας γυναίκας καθώς τα ενδομητριώματα μπορεί να βρεθούν στη σάλπιγγα ή στις ωοθήκες, επηρεάζοντας την αναπαραγωγική λειτουργία.

Γιατί η ενδομητρίωση;

Οι δύο επικρατέστερες θεωρίες για την αιτία της ενδομητρίωσης είναι η ανάστροφη εμμηνόρροια και η γενετική προδιάθεση.

Κατά την ανάστροφη εμμηνόρροια, το αίμα της περιόδου ρέει προς τα πίσω μέσω των σαλπίγγων και εναποτίθεται στις σάλπιγγες και τις ωοθήκες. Επομένως, τα κύτταρα του ενδομητρίου αναπτύσσονται σε μη φυσιολογικές θέσεις.

Κατά τη γενετική προδιάθεση, η ενδομητρίωση είναι πιο συχνή σε γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό, κάτι που μπορεί να σημαίνει ότι τα γονίδια παίζουν σημαντικό ρόλο.

Πώς ανιχνεύεται η ενδομητρίωση;

• Κολπικό υπερηχογράφημα: μπορεί να εντοπίσει ενδομητριώματα στις ωοθήκες, αλλά υπάρχει ο κίνδυνος να μη διαγνωστεί αν υπάρχουν μόνο μικρές εστίες ενδομητρίωσης.
• Μαγνητική τομογραφία (MRI): Χρησιμοποιείται για λεπτομερή απεικόνιση των εσωτερικών ιστών και μπορεί να ανιχνεύσει ενδομητριώματα με μεγαλύτερη ακρίβεια από το υπερηχογράφημα.
• Λαπαροσκόπηση: Η πιο ακριβής διαγνωστική μέθοδος, όπου ο γιατρός εισάγει μια μικρή κάμερα μέσω μιας μικρής τομής στην κοιλιά για να δει άμεσα τις εστίες ενδομητρίωσης και, αν χρειαστεί, να αφαιρέσει τις βλάβες χειρουργικά. Αυτή είναι η χρυσή τομή στη διάγνωση και άμεση χειρουργική επέμβαση.
• Δείκτες αίματος (CA-125): Αυτή η εξέταση αποτελεί ένδειξη και μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση σε συνδυασμό με τις παραπάνω μεθόδους.

Ενδομητρίωση και γονιμότητα;

• Ύπαρξη βλαβών στις σάλπιγγες: Οι ενδομητριωσικές εστίες και οι συμφύσεις (ουλώδης ιστός) μπορούν να μπλοκάρουν τις σάλπιγγες, εμποδίζοντας τη φυσική μεταφορά του ωαρίου στη μήτρα και δυσχεραίνοντας τη σύλληψη.
• Επηρεασμένη λειτουργία των ωοθηκών: Η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία κύστεων στις ωοθήκες (ενδομητριωσικές εστίες  ή ενδομητριώματα), οι οποίες μειώνουν την ποιότητα και την ποσότητα των ωαρίων που παράγονται.
• Φλεγμονή: Η φλεγμονή στην περιοχή της πυέλου που προκαλείται από την ενδομητρίωση μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα των ωαρίων και το περιβάλλον στο οποίο γονιμοποιείται το ωάριο.
• Εμφύτευση: Η ενδομητρίωση μπορεί να δημιουργήσει ένα λιγότερο ευνοϊκό περιβάλλον για την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου στη μήτρα, μειώνοντας τις πιθανότητες επιτυχούς εγκυμοσύνης.

Στην περίπτωση που έχεις ενδομητρίωση, είναι σημαντικό να μην αναβάλεις τη συζήτηση με έναν εξειδικευμένο γυναικολόγο αναπαραγωγής ώστε να αξιολογήσετε μαζί τις επιλογές σου και να λάβεις ενημερωμένες αποφάσεις.

Πώς αντιμετωπίζεται η ενδομητρίωση;

Οι κυριότεροι τρόποι αντιμετώπισης είναι η χειρουργική επέμβαση και όσον αφορά τη γονιμότητα, η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Στην περίπτωση της ενδομητρίωσης, τα αναλγητικά και οι ορμονικές θεραπείες βοηθούν στη μείωση του πόνου και της ανάπτυξης των βλαβών, αλλά δεν αποτελούν θεραπεία. Η λαπαροσκόπηση είναι η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των ενδομητριωμάτων, ενώ σε πιο βαριές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί υστερεκτομή. Η θεραπεία για κάθε γυναίκα είναι εξατομικευμένη, ανάλογα με τα συμπτώματα και τα πιθανά προβλήματα.

Επιπλέον, χρειάζεται η υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής. Η υγιεινή διατροφή και η άσκηση μπορούν να συμβάλουν θετικά στην εμφάνιση των συμπτωμάτων.

Δεν είσαι μόνη

Η ιατρική ομάδα της Southeastern Fertility Solutions έχει αντιμετωπίσει αρκετά περιστατικά εξωσωματικής και υποβοηθούμενης αναπαραγωγής γενικότερα, σε γυναίκες με ενδομητρίωση και διαθέτει την εμπειρία ώστε να προσφέρει την βέλτιστη ποιότητα θεραπείας.

Η δέσμευσή μας είναι να προσφέρουμε διαρκώς υποστήριξη σε κάθε βήμα της θεραπείας σου και εξατομικευμένη φροντίδα ειδικά αν επιθυμείς να προσπαθήσεις για παιδί.

Ο Δρ. Ιωάννης Ζερβομανωλάκης, επικεφαλής γυναικολόγος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, διαθέτει εμπειρία 25 ετών σε ένα τεράστιο εύρος και βάθος περιστατικών υπογονιμότητας. Μάθε περισσότερα για τον γιατρό μας.